De wereld staat voor een ongekende uitdaging: de klimaatcrisis. Bedrijven spelen een cruciale rol in zowel het veroorzaken als het oplossen van deze crisis. Terwijl regeringen wereldwijd wetgeving en beleid ontwikkelen om de CO2-uitstoot te verminderen, nemen veel bedrijven vrijwillig maatregelen om hun impact op het milieu te verkleinen. Een van de meest besproken en toegepaste strategieën in dit kader is CO2-compensatie. Maar wat houdt CO2-compensatie precies in en waarom is het de nieuwe norm voor “verantwoord ondernemen”?
Wat is CO2-compensatie?
CO2-compensatie is een proces waarbij bedrijven hun CO2-uitstoot compenseren door te investeren in projecten die de uitstoot van broeikasgassen verminderen of absorberen. Dit kunnen projecten zijn zoals herbebossing, de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen, of het verbeteren van energie-efficiëntie in ontwikkelingslanden.
De kern van CO2-compensatie ligt in het principe van ‘emissierechten’ of ‘carbon credits’. Een emissierecht vertegenwoordigt één ton CO2 die uit de atmosfeer wordt verwijderd of die niet wordt uitgestoten dankzij een specifiek project. Bedrijven kunnen deze rechten kopen om hun eigen uitstoot te compenseren en zo klimaatneutraal te opereren.
Graag willen we ook onze visie op CO2-compenseren geven. De term CO2-compensatie suggereert namelijk dat de overschot aan CO2 uitstoot kan ‘verdwijnen’ door bomen te planten omdat die CO2 opnemen. Viridi Air is voorstander van bomen planten maar niet van compenseren. Om opwarming van de aarde te verminderen is het nodig om als bedrijf zelf bij te dragen aan terugdringen van de CO2-uitstoot (o.a. aan de bron) en daarbij extra bij te dragen aan b.v. het planten van bomen.
Viridi Air vindt het belangrijk dat uitsluitend bomen worden geplant door bedrijven die zelf al positief bijdragen aan terugdringen van CO2-uitstoot, duurzaamheid of schone lucht. Daarom worden bedrijven hierop beoordeeld alvorens bomen worden geplant.
Waarom CO2-compensatie?
1. Klimaatverandering bestrijden
Het primaire doel van CO2-compensatie is het bestrijden van klimaatverandering. Door te investeren in projecten die broeikasgassen verminderen, dragen bedrijven bij aan de mondiale inspanningen om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C boven pre-industriële niveaus, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord van Parijs. Echter, door compenseren wordt netto niks bijgedragen aan het klimaat.
2. Verantwoord ondernemen
Voor moderne bedrijven is verantwoord ondernemen niet langer optioneel, maar een noodzaak. Consumenten, investeerders en stakeholders verwachten dat bedrijven hun ecologische voetafdruk minimaliseren. CO2-compensatie is voor sommige bedrijven een manier om te laten zien dat ze zich inzetten voor duurzaamheid en het milieu. Maar met compenseren dragen die bedrijven netto niks bij aan CO2 reductie.
3. Reputatie en merkwaarde
Bedrijven denken door actief hun CO2-uitstoot te compenseren, ze hun merkwaarde en reputatie verbeteren. Consumenten echt zijn steeds meer geneigd om te kiezen voor merken die zich daadwerkelijk inzetten voor duurzaamheid. En daar hoort CO2-compensatie niet bij.
4. Innovatie en efficiëntie
Door deel te nemen aan CO2-reductieprogramma’s, worden bedrijven vaak gestimuleerd om te investeren in energie-efficiëntie en andere groene technologieën. Dit kan leiden tot kostenbesparingen en innovatie, wat uiteindelijk gunstig is voor zowel het milieu als de bedrijfsresultaten.
Hoe werkt CO2-compensatie in de praktijk met het planten van bomen?
1. Berekenen van de CO2-voetafdruk
De eerste stap voor een bedrijf is het berekenen van hun CO2-voetafdruk. Dit omvat alle directe en indirecte emissies die ontstaan door bedrijfsactiviteiten, zoals productieprocessen, transport en energieverbruik.
2. Verminderen van de uitstoot
Bedrijven kunnen beter niet overgaan tot compensatie, ze moeten beter hun uitstoot zoveel mogelijk verminderen. Dit kan door over te schakelen op hernieuwbare energie, het verbeteren van energie-efficiëntie, en het implementeren van duurzame bedrijfspraktijken.
3. Investeren in compensatieprojecten
Voor de resterende uitstoot kunnen bedrijven investeren in compensatieprojecten. Dit kan door het planten van bomen. Echter bij Viridi Air is dit niet mogelijk omdat wij geen voorstander zijn van CO2 compenseren. CO2 compensatie is namelijk niet actief het probleem oplossen.
4. Rapporteren en communiceren
Transparantie is cruciaal. Bedrijven moeten duidelijk communiceren over hun CO2-compensatie-inspanningen, inclusief de berekeningen van hun uitstoot en de projecten waarin ze investeren. Dit bouwt vertrouwen op bij stakeholders en zorgt voor verantwoording.
Voorbeelden van CO2-compensatie
1. Microsoft
Microsoft heeft zich gecommitteerd aan een ambitieuze klimaatstrategie, waarbij ze beloven tegen 2030 koolstofnegatief te zijn. Dit betekent dat ze meer CO2 uit de atmosfeer zullen verwijderen dan ze uitstoten. Ze investeren in technologieën voor koolstofverwijdering en ondersteunen wereldwijd diverse klimaatprojecten.
2. Unilever
Unilever is een van de voorlopers in duurzaam ondernemen. Het bedrijf heeft zich gecommitteerd aan een “zero net emissions” doelstelling tegen 2039. Ze investeren in verschillende CO2-compensatieprojecten, waaronder herbebossing en duurzame landbouw.
3. Shell
Hoewel Shell actief is in de fossiele brandstofindustrie, heeft het bedrijf ambitieuze doelen gesteld om hun uitstoot te compenseren en te reduceren. Ze hebben programma’s gelanceerd voor het planten van bomen en investeren in hernieuwbare energieprojecten.
Kritiek en uitdagingen
CO2-compensatie kent enkele uitdagingen en kritieken:
1. Greenwashing
Sommige bedrijven gebruiken CO2-compensatie als een manier om hun imago groen te wassen zonder daadwerkelijk hun uitstoot te verminderen. Dit kan schadelijk zijn voor de geloofwaardigheid van CO2-compensatie als instrument.
2. Kwaliteit van projecten
Niet alle CO2-compensatieprojecten zijn gelijkwaardig. Sommige projecten leveren niet de beloofde verminderingen in uitstoot, wat kan leiden tot een vals gevoel van vooruitgang.
3. Afhankelijkheid
Er is een risico dat bedrijven te afhankelijk worden van compensatie in plaats van hun eigen emissies te verminderen. Het is daarom essentieel dat compensatie wordt afgeschaft, en niet als een vervanging voor, emissiereductie.
Conclusie
CO2-compensatie is een door sommige bedrijven gebruikt instrument in de strijd tegen klimaatverandering en misbruikt als een belangrijke pijler van verantwoord ondernemen. Het biedt bedrijven de mogelijkheid om hun ecologische voetafdruk te verkleinen, hun reputatie te verbeteren en bij te dragen aan wereldwijde inspanningen voor een duurzame toekomst.
Echter, om effectief te zijn, kunnen bedrijven beter niet kiezen voor CO2-compensatie maar juist voor reductie van daadwerkelijke emissies en transparante communicatie erover. Vooral het reduceren van de CO2-uitstoot is een duurzame en geloofwaardige oplossing voor de klimaatuitdagingen van vandaag en morgen.