Fijnstof is zeer aanwezig in de lucht van de meeste geïndustrialiseerde landen, vooral in stedelijke gebieden. Daar heeft fijnstof invloed op onze gezondheid. Hele kleine deeltjes die in de lucht zweven noemen we fijnstof. Ze kunnen dus ingeademd worden door de mens. Fijnstof komt dan via de mond en neus in het lichaam terecht (lees meer over de gezondheidseffecten van luchtvervuiling). Wat zijn de gevaren van het inademen van deze kleine zwevende deeltjes?
Grootste gevaar in de buitenlucht is fijnstof
Volgens het het RIVM vormen alle fijne deeltjes in de buitenlucht een van de belangrijkste risicofactoren in verband met stedelijke luchtvervuiling. Bij fijnstof hebben we het over deeltjes die in de atmosfeer hangen met een diameter kleiner dan 2,5 micron, ook aangeduid als PM2,5. Ze onderscheiden zich dus van grovere deeltjes, waarvan de opname in de longen veel lager is. Onder 1 micron spreken we zelfs van ultrafijne deeltjes. In Nederland blijkt uit cijfers van de overheid dat de landbouw het grootste aandeel heeft in productie van fijnstof en dan pas luchtvaart en industrie.
Fijnstof: het meest kwetsbaar zijn zwangere vrouwen, kinderen en ouderen
Deeltjes met een grootte van PM2.5 is klein genoeg om de longen te bereiken tot in de longblaasjes. Deze fijne deeltjes kunnen zelfs door papieren maskers gaan. De gezondheidseffecten zijn nog steeds slecht begrepen maar er is geen twijfel over de schadelijke invloed ervan. Zwangere vrouwen, kinderen, ouderen, patiënten met cardiovasculaire problemen, diabetici en obesitas behoren tot risico groepen. Fijnstof is bijzonder giftig omdat het tot diep in de longen kan doordringen.
Fijnstof blootstelling berooft tot 8,6 maanden leven
Volgens de Europese Commissie zijn op 31 januari 2013 “meer dan 80% van de Europeanen blootgesteld aan hogere niveaus van fijnstof dan die welke worden aanbevolen door de richtlijnen voor luchtkwaliteit en luchtvervuiling die de WHO in 2005 heeft uitgegeven. Deze blootstelling ontneemt gemiddeld elk individu gedurende 8,6 maanden van zijn leven”. De eerste resultaten van de WHO-studie (beoordeling van gegevens over gezondheidsaspecten van luchtvervuiling) laten ook een verband zien met: atherosclerose, geboortestoornissen, luchtwegaandoeningen bij kinderen, een mogelijk verband met neurologische disfuncties, verminderde cognitieve functies en diabetes.
Volgens een studie uit 2005 in opdracht van de Europese Commissie is fijnstof elk jaar in Europa de oorzaak van 100.000 doden en 725.000 verloren levensjaren. Hoogtijd dus voor meer schone lucht.