Bomen planten tegen luchtvervuiling en CO2. Waarom het urgent is!

Viridi Air is met unieke buitenfilterprojecten bezig met bomen planten. Hoewel voor veel mensen/bedrijven de doelstelling is om bomen te planten (uitsluitend) voor CO2 reductie gaat dat bij Viridi Air anders. Zoals gezegd is Viridi Air ook bezig met bomen planten maar dan in eigen gecreëerde buitenfilterprojecten. Met als doel om de buitenlucht niet alléén te filteren van CO2 maar ook van fijnstof, NOx (stikstofoxiden), ammoniak, ozon en VOC’s. Ook dat is namelijk mogelijk door bomen te planten. Met als enige verschil dat de gehanteerde bomen geselecteerd worden op luchtzuiverende prestaties en ook de aanplantwijze is verschillend.

    Download de brochure
    Viridi Air plant bomen in natuurgebieden die naast CO2 ook Fijnstof opnemen. Incl. Schone Lucht-certificaat©, Schone Lucht-label en promotie (vanaf €5,- per/boom, ex btw). Download de informatie brochure:

    bomen planten

    Er wordt namelijk niet geplant als een bosgebied maar in filterstroken en altijd in open gebied (vaak buitengebieden). Juist daar is veel wind en kan met behulp van de stroken de vervuiling uit de lucht worden gehaald. Hoe dit precies werkt hebben we uitgelegd op de volgende pagina:

      Download de brochure
      Viridi Air plant bomen in natuurgebieden die naast CO2 ook Fijnstof opnemen. Incl. Schone Lucht-certificaat©, Schone Lucht-label en promotie (vanaf €5,- per/boom, ex btw). Download de informatie brochure:

      Bomen en het filteren van CO2

      Hoewel Viridi Air meer doet dan alléén CO2 absorptie willen we toch wat meer op thema klimaat (en dus CO2) stil staan. Het is immers een belangrijk thema.

      Bomen planten is één van de meest effectief mogelijke oplossingen om overtollig koolstofdioxide (CO2) uit de atmosfeer te absorberen. Ook om ons te helpen de opwarming van de aarde te beperken tot de 1,5 °C-doelstelling. Vastgesteld als onderdeel van de “Overeenkomst van Parijs”. Er is internationale druk om de bestaande bossen te beschermen en uit te breiden om meer CO2 vast te leggen. Dit heeft geleid tot een overvloed aan maatschappelijk verantwoorde campagnes voor het planten van bomen.

      het planten van bomen
      Biodiverse bossen

      Er is bewustwording dat het nu wel echt hoog tijd is om CO2 te gaan vast te leggen. Dit heeft geleid tot een keuze om snelgroeiende boomsoorten te planten. En de focus op het planten van een bepaald aantal individuele bomen. Dit creëert echter geen biodiverse bossen. Recent bewijs suggereert dat meer natuurlijke beplanting CO2 beter vasthoudt. Natuurlijke bosregeneratie is dan ook een belangrijk onderdeel van onze aanplantcriteria. Het analyseren van de verschillende methoden voor het bomen planten kan ons meer inzicht bieden. O.a. in hoeveel bossen we aan moeten leggen en hoe de beschikbare middelen en ruimte zo optimaal mogelijk benutten.

        Download de brochure
        Viridi Air plant bomen in natuurgebieden die naast CO2 ook Fijnstof opnemen. Incl. Schone Lucht-certificaat©, Schone Lucht-label en promotie (vanaf €5,- per/boom, ex btw). Download de informatie brochure:

        Natuurlijke regeneratie

        Bos op natuurlijke wijze laten regenereren is een effectieve techniek om nieuw bos te creëren. Zeker ten op zichten van onnatuurlijk bomen planten. Maar het is wel afhankelijk van de aanwezigheid van een bron van boomzaden in het gebied. Zaadverspreidingsmechanismen verschillen qua boomsoorten. Het is belangrijk om zaadverspreidingsstrategieën op te nemen in elke bosplanning en het bomen planten.

        Soorten zoals berken, wilgen, iepen, veldesdoorn en essen zijn afhankelijk van verspreiding door wind en de zaden kunnen maximaal 100 tot 200 meter reizen. Andere soorten zoals beuk, hazelaar, hulst, eiken, wilde kers en taxus hebben zwaardere vruchten. Die zijn afhankelijk van verspreiding via zoogdieren of vogels, met een gemiddelde maximale verspreidingsafstand van 20 meter. Dit betekent dat kolonisatie door bomen langzaam of helemaal niet zal plaatsvinden. Met name als er geen zaadbron in de buurt is van volgroeide heggen of bestaande bossen.

        Zaadverspreidingsafstand

        Om een ​​boomdichtheid te krijgen die vergelijkbaar is met die van beheerde aanplant, is het veiligst om uit te gaan van een zaadverspreidingsafstand. Rekening houdend met één tot twee boomhoogten, wat betekent dat bosranden het meest geschikte gebied zijn.

        In sommige jaren is een vertienvoudiging van zaad geproduceerd wat de snelheid van natuurlijke regeneratie aanzienlijk kan verhogen. Zo hoeft er dus minder energie gestoken te worden in het ‘onnatuurlijk’ bomen planten. Deze piekjaren komen om de drie tot vijf jaar voor bij de meeste breedbladige soorten. Effectieve natuurlijke regeneratieprojecten vereisen een goed en vruchtbaar zaaibed.

        bomen plant

        De voordelen van het gebruik van natuurlijke regeneratie als herbebossingstechniek zijn gemak en dat het snel kan groeien. Ook is het goedkoop in vergelijking met plantprojecten. Ook resulteert het in een bos met lokaal aangepaste bomen en een goede structurele diversiteit. De nadelen zijn dat het succes onvoorspelbaar is, dat het alleen kan plaatsvinden in de nabijheid van bestaand bos. Nadelen zijn ook dat de hoge predatie van zaden het proces dramatisch kan vertragen. Dat kan resulteren in een lage genetische diversiteit als er maar een paar ‘donor’-bomen zijn.

        Successie: land wordt bos

        Natuurlijke regeneratie van bossen is afhankelijk van een ecologisch proces dat successie wordt genoemd. Waarbij land van nature bos kan worden door een groeiproces van verschillende soorten. In Nederland zal dit voornamelijk bestaan ​​uit breedbladige loofbossen. De ontwikkeling van bos op elk gebied met bestaande grond, zoals landbouwgrond, wordt secundaire successie genoemd.

        Het proces begint op kale grond met grassen, gevolgd door de vestiging van struikgewas (bijv. meidoorn en sleedoorn) en pioniersjonge boompjes. Hiervan zullen de zaden zich verspreiden op de wind en in staat zijn om in de volle zon te ontkiemen. Zodra de pionier soorten zoals wilgen en berken groter worden, sluit het bladerdak. Vervolgens beginnen de schaduwtolerante soorten zich te ontwikkelen, waardoor ze de pionier soorten overtreffen.

        Kruidachtige bodemvegetatie

        Wanneer de pionierbomen afsterven, vervangen de schaduwtolerante soorten ze. Dit leidt tot volwassen bossen. Een soortgelijk proces gebeurt bij een bladerdakbreuk in bestaande bossen wanneer een boom sterft of wordt gekapt. Jonge pionierboompjes regenereren snel uit zaad en worteluitlopers. Kruidachtige bodemvegetatie bloeit en profiteert van zaadverspreiding door vogels die op jonge boompjes landen. Het bladerdak sluit zich weer en schaduwtolerante soorten beginnen zich te ontwikkelen.

        Bomen planten met direct zaaien

        Bos kan worden gecreëerd door zaden rechtstreeks in voorbereide grond te planten. Deze techniek versnelt herbebossing na bosbranden. Het is een kosteneffectieve oplossing die gemechaniseerd kan worden. Machines of drones kunnen worden gebruikt om zaad te strooien.

        Lokale bomen kunnen dienen als zaadbron om lokale variëteiten te behouden. In een gematigd klimaat moeten zaden aan koud weer worden blootgesteld. Dit doorbreekt hun rusttoestand. Zaden kunnen in de herfst worden gezaaid of voorbehandeld met kou en in de lente worden gezaaid.

        Predatie van zaden

        Het percentage zaden dat aan het einde van het eerste jaar zal overleven om zaailingen te vormen, is zeer variabel en soms worden kweekgewassen zoals tarwe of gerst gebruikt om de groeiende zaailingen te beschermen tegen concurrentie van onkruid. Predatie van zaden door vogels en kleine zoogdieren is een aanzienlijk probleem en daarom wordt directe inzaai in de buurt van bestaand bos niet aanbevolen. Om de groeiende zaailingen te beschermen tegen konijnen en herten is vaak een omheining nodig.

        planten bomen

        Direct zaaien heeft voordelen t.o.v. bomen planten, waaronder vroege sluiting van het bladerdak na 3 tot 5 jaar, in tegenstelling tot 10 jaar in een plantage. De bomen groeien sneller en het bos ontwikkelt zich daardoor sneller. Er zijn lagere plantkosten in vergelijking met inzaaien en de dichte jonge boompjes verminderen de behoefte aan laag groeiende kruidachtige soorten.

        Het hout is ook van betere kwaliteit naarmate de jonge boompjes rechter worden. Het belangrijkste nadeel is de onvoorspelbaarheid en volledig opnieuw zaaien kan nodig zijn als dit niet lukt vanwege hoge predatie of zaadrot op natte grond. Alleen eiken, essen en platanen zijn ideaal voor deze methode dus andere soorten zijn mogelijk niet geschikt voor deze methode.

        Bomen planten met behulp van transplantatie

        De meest gebruikelijke bebossingstechniek is het bomen planten met blote wortel of kluit (afkomst: kwekerij). De jonge bomen zijn meestal 1 tot 3 jaar oud en worden geleverd als lengtes van 40 tot 60 cm hoog,  van 80 tot 150 cm of van 200 tot 400 cm. Het voordeel van het gebruik van jongere kleine boompjes is dat ze minder duur en gemakkelijker te vervoeren zijn. Bij gebruik van oudere bomen begint het proces van het creëren van bossen als ze zorgvuldig worden behandeld.

        De grotere moeten mogelijk worden ondersteund met palen. De bomen worden eerst op zaaibedden in kwekerijen opgekweekt en naar akkers overgebracht en geplant. Als ze de juiste lengte hebben en gerooid mogen worden zullen allereerst de wortels van de bomen losgemaakt worden.  Dit heet ondersnijden wat tijdens het rooiproces ervoor moet zorgen dat ze een compacte kluit hebben.

        Bomen planten tijden de rustperiode

        De bomen worden opgetild, in plastic zakken gewikkeld om vocht vast te houden en verscheept. De bomen moeten zeer voorzichtig worden behandeld om uitdroging en schade aan wortels te voorkomen en worden geplant door getrainde boomplanters, die tot 4000 jonge bomen planten per dag. Bomen planten wordt normaal gesproken gedaan tijdens hun rustperiode tussen november en maart, omdat ze dan minder snel beschadigd raken.

        De dichtheid van bomen varieert tussen locaties en is afhankelijk van de doelstellingen van het project en de boomsoort die wordt geplant. Naaldplantages hebben meestal een dichtheid van 1100 (3 x 3 m afstand) tot 2500 (2 x 2 m afstand) bomen per hectare, maar loofbomen kunnen variëren van 900 tot 4500 per hectare voor eiken tot 1500 tot 6000 voor beuken. De standaardafstand is 2 m voor coniferen en 2,5 m voor loofbossen, met respectievelijk 2500 en 1600 bomen per hectare.

        Drie hoofdtechnieken voor bomen planten

        Bomen planten door putplanting houdt in dat een ondiep gebied wordt gegraven en de boom in het gat wordt geplaatst en vervolgens de grond wordt vervangen. Het heeft het voordeel dat het zorgt voor maximaal contact tussen wortels en grond, maar het is een langzame techniek.

        Bomen planten door spleetplanten is wat professionele boomkwekers gebruiken en is extreem snel en geschikt voor de meeste grondsoorten. De boomplanter loopt de nodige opening uit, kiest een goede plantplaats, steekt zijn schop in, heft hem op om een ​​smalle spleet te maken, laat de jonge boom erin vallen en drukt met zijn voet naar beneden om het gat te sluiten.

        Bomen planten door T-kerf planten is effectief op gras en omvat het maken van een eerste snede met de schop, een tweede snede in een rechte hoek om de T-vorm te vormen, het optillen van de oorspronkelijke snede om de grasmat omhoog te brengen en de boom in de opening tussen de twee brokken te plaatsen van gras. Het wordt dan voorzichtig weer naar beneden gehesen. In alle gevallen moet de kraag (d.w.z. de markering op de stam die de diepte aangeeft tot waar de boom eerder werd begraven) gelijk zijn met de bovenkant van de grond.

        boom planten

        Bomen planten en de bescherming ervan

        Het idee van bomen planten is leuk maar niet effectief als er niet wordt gedacht aan de bescherming ervan. Jonge boompjes hebben bescherming nodig tegen zoogdieren, waaronder woelmuizen, konijnen en herten, omdat ze allemaal de schors beschadigen of bladeren eten. Eekhoorns vormen ook een ernstige bedreiging voor bomen ouder dan 7 jaar, omdat ze de schors strippen en de boom beschadigen en soms zelfs doden.

        De meest voorkomende vorm van bescherming tegen kleinere zoogdieren zijn boombeschermers of boomschuilplaatsen die in spiraal- of buisvorm verkrijgbaar zijn. Spiraalbeschermers zijn rond de boom gewikkeld om het strippen van schors te verminderen.

        Bescherming met polypropyleen

        Er zijn ook transparante polypropyleen buizen die ter bescherming over de groeiende boom worden geplaatst. Ook zal die het microklimaat rond de boom veranderen, waardoor de temperatuur stijgt om de groei te bevorderen. Boomschuilplaatsen kunnen de overleving van de jonge boompjes verhogen tot 89%, waardoor de initiële extra kosten van hun gebruik worden gecompenseerd.

        Jonge bomen moeten ook worden beschermd tegen herten, die verwoesting kunnen veroorzaken en honderden bomen in een plantage ’s nachts kunnen vernietigen. Boomwachten bieden enige bescherming, maar het kan nodig zijn om hertenhekken te installeren om ze uit het gebied te weren.

        Bomen planten en nazorg

        Hoewel het gebruik van bewakers de overleving aanzienlijk verhoogt, moeten bomen ook worden beschermd tegen concurrentie met onkruid en grassen. Onkruid strijdt om licht, vocht en voedingsstoffen met de groeiende bomen totdat hun wortelstelsel is gevestigd, waardoor de groei wordt geremd en hun overlevingskansen afnemen. Het meest effectieve moment om het gebied rond de bomen vrij te maken is half mei tot juni, wanneer de bomen het snelst groeien, en dit wordt gewoonlijk uitgevoerd tot 5 jaar na het planten. Het gebied dat rond elke boom wordt gewied, kan zo klein zijn als een cirkel met een diameter van 1 meter rond elke boom.

        Afsterving van bomen

        Ook is het belangrijk te weten dat na aanplant sommige bomen afsterven en je daar opnieuw moet bomen planten. In bos dat is aangeplant voor de natuur is dit niet zo kritisch als in plantages waar een gecontracteerd aantal bomen nodig is. De vervangende bomen kunnen in het nadeel zijn, dus vaak worden oudere jonge boompjes gebruikt. Om een ​​gevarieerde bladerstructuur te creëren, kan het nodig zijn om uit te dunnen door individuele bomen te verwijderen.

        Het kan ook helpen bij het creëren van een gevarieerd bladerdak of het verder openen van lege plekken om de bodemflora te vergroten en vlinders aan te moedigen. Het wordt meestal uitgevoerd wanneer het bladerdak is gesloten en heeft de neiging om bomen te verwijderen die niet bloeien. Het dode hout van uitdunningsprocessen kan ter plaatse worden achtergelaten om een ​​habitat te bieden aan ongewervelde dieren en schimmels.

        Natuurlijke regeneratie versus bebossing door bomen planten

        Het is duidelijk dat er verschillende situaties zijn waarin herbebossing met natuurlijke regeneratie in tegenstelling tot handmatig bomen planten effectief kan zijn. Natuurlijke regeneratie werkt langs bosranden en met name in piekjaren zoals 2020.

        Een recent artikel sprak over bomen planten in relatie tot de aanpak van klimaatverandering. Er stond in vermeld dat van het wereldwijde potentieel van natuurlijke bosaangroei om CO2 vast te leggen mogelijk met 32% is onderschat en dat de groeipercentages van secundair bos ook sneller zijn dan gedacht. Door bos op natuurlijke wijze te laten regenereren, kan nog eens 23% van de wereldwijde CO2-uitstoot worden vastgelegd zonder de voedselproductie te beïnvloeden, bovenop de 30% die bossen momenteel opnemen.

        Brazilië

        Als Brazilië zou stoppen met het kappen van secundair bos en het zou laten regenereren, zouden ze hun verplichtingen kunnen nakomen om 30 miljoen hectare bos te herstellen zonder extra aanplant. Secundair bos kan zich opmerkelijk snel vestigen en de boombiodiversiteit van de hergroei van secundair tropisch bos herstelt zich na 20 jaar tot 80% van het primaire bos, hoewel het eeuwen duurt om de soortensamenstelling te evenaren. Natuurlijke herbebossing zou daarom een ​​krachtig instrument kunnen zijn om klimaatverandering te bestrijden en de biodiversiteit te herstellen.

        boom geplant

        De omvang van de klimaat- en biodiversiteitscrises vereist echter dringende actie, en snelle herbebossing van gebieden buiten bestaande bossen of ongeschikte bodems vereist het planten van bomen of direct zaaien.

        Beperking van het planten van bomen voor klimaatverandering wereldwijd heeft eerder geleid tot grote monocultuurplantages, maar een toenemend bewustzijn van de waarde van biodiversiteit voor zowel het functioneren van ecosystemen als de toenemende koolstofvastlegging stimuleert een meer diverse aanplant van inheemse soorten. Het waar mogelijk combineren van ecologisch verantwoorde boomaanplant met natuurlijke regeneratie heeft het potentieel om onze wilde gebieden te herstellen, klimaatverandering te helpen bestrijden en bloeiende bossen voor de toekomst te creëren.

        Viridi Air plant sowieso ook inheemse soorten in de buitenfilterprojecten en met diverse soorten door elkaar. Niet alléén voor de biodiversiteit ook om een diversiteit aan vervuiling uit de buitenlucht te kunnen filteren. Ieder type boom die Viridi Air plant is weer goed in een bepaalde absorptie van luchtvervuiling. Een gezonde mix maakt dat er multidisciplinair te werk wordt gegaan.

          Download de brochure
          Viridi Air plant bomen in natuurgebieden die naast CO2 ook Fijnstof opnemen. Incl. Schone Lucht-certificaat©, Schone Lucht-label en promotie (vanaf €5,- per/boom, ex btw). Download de informatie brochure: