Historische daling CO2-uitstoot industrie, maar het is te vroeg om te juichen

“……..Vooral chemische bedrijven stootten vorig jaar veel minder CO2 uit dan in 2021, ziet de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa). Maar dit komt meer door de gasprijzen dan door verduurzaming. Toch is er reden voor hoop, zegt NEa-baas Mark Bressers. Grote industriebedrijven stootten in 2022 fors minder uit dan in het jaar ervoor, blijkt uit cijfers van de NEa. Er is zelfs sprake van een ‘historische daling’ bij de 330 bedrijven waar de autoriteit op toeziet: de grootste daling in CO2-uitstoot in de aflopen vijftien jaar. De daling lijkt vooral te komen door hogere gasprijzen en verlaagde productie, meer dan door echte verduurzaming. Is dit nu goed nieuws of niet? “Het is een spectaculaire daling, die pakken ze ons niet meer af”, zegt directeur-bestuurder Mark Bressers van de NEa. Maar, voegt hij toe: “We mogen niet gaan juichen”. “Je ziet de laatste jaren dat er bij energiebedrijven sprake is van een gestage daling van uitstoot, maar dat dit bij de industrie vrij gering is. Tijdens de coronacrisis zag je even een forse daling van industriële uitstoot, maar die trok daarna weer flink aan. Van ingrijpende verduurzaming in de industrie lijkt de afgelopen jaren te weinig sprake. “Vorig jaar was uitdagend voor de industrie, vanwege hoge gasprijzen. Veel bedrijven hebben hun productie stopgezet of verminderd, zeker in de chemische industrie, die veel aardgas gebruikt. Dan kun je verwachten dat je dit in de cijfers terugziet.” Veel mensen gingen vorig jaar vanwege de hoge gasprijzen ook hun huis isoleren en verduurzamen. Kan het niet zijn dat bedrijven toch echt flink hebben verduurzaamd? “Zeker. Alleen werkt de industrie met langere investeringstermijnen. Als particulier kun je al niet zomaar bij een webwinkel een warmtepomp bestellen. Je hebt tijd nodig. De industrie werkt vaak met periodes van vijf jaar, voor grote aanpassingen in het bedrijfsproces. Tegelijkertijd zien we wel dat overal, ook in de industrie, wordt gereageerd op prijsprikkels. Als uitstoot een hoge prijs heeft, ga je alles doen om te verduurzamen.” “Het is nu nog de vraag hoe robuust de uitstootverlaging is. Gaat de productie weer terug omhoog? Is intussen toch veel geïnvesteerd in verduurzaming? Dat gaat spannend worden de komende jaren.” Jullie voeren inspecties uit bij 330 grote industriële bedrijven, goed voor de helft van de Nederlandse uitstoot. Wat zien jullie aan verduurzaming? “Als wij bij bedrijven komen, kijken we niet naar welke innovaties ze precies doorvoeren. Onze eerste verantwoordelijkheid is controleren of bedrijven hun CO2-uitstoot goed hebben gemeten, en bijvoorbeeld of ze goede administratie bijhouden over hoeveel gas ze inkopen. We rapporteren ook over CO2-efficiëntie, en de vraag hoe Nederlandse bedrijven presteren. Dan kijken we naar de gemiddelde uitstoot per ton product, en vergelijken we de Nederlandse industrie met de beste tien procent van Europa. Soms zitten Nederlandse bedrijven bij die tien procent, maar vaak ook niet. We zien dat de Nederlandse industrie, voorzichtig gezegd, een klein beetje efficiënter is geworden de afgelopen jaren, maar nog niet heel veel stappen heeft gezet. De echte klappers moeten in de komende jaren plaatsvinden.” “Wat bijvoorbeeld in het oog springt is Porthos, het project voor ondergrondse CO2-opslag. Daarmee kan veel winst worden behaald, maar de bouw van dat project staat onder druk vanwege de stikstofcrisis. Je ziet ook dat industriële bedrijven overstappen van gas naar elektriciteit. Dat is een uitdaging, want het elektriciteitsnet en de infrastructuur moeten dat wel mogelijk maken. Veel plannen zitten in de pijpleiding, er wordt over nagedacht, maar de vraag blijft of het op tijd uitgevoerd wordt.” Als lagere productie voor minder uitstoot zorgt, moeten bedrijven dan niet gewoon minder blijven produceren? “Niet per se. We moeten vooral op zoek naar hoe we efficiënter kunnen produceren. Als de productie in Europa omlaaggaat, dan kan het zijn dat je die verplaatst naar landen in de wereld waar de energieprijzen lager zijn. Dan kun je zeggen dat je je Europese doelen haalt, maar het maakt voor het klimaat geen donder uit waar de CO2 vandaan komt.” Verwacht u dat de uitstootdaling zal doorzetten of dit jaar weer omhoogschiet, net als na de coronacrisis? “Over één jaar is dat moeilijk te zeggen. Over de langere termijn zal de uitstoot wel dalen, vooral vanwege de Europese handel in uitstootrechten, want het aantal beschikbare emissierechten wordt ieder jaar minder. Dat systeem bestaat achttien jaar, net als wij, en de prijs voor uitstootrechten is nu hoger dan ooit…..” (Bron: https://www.trouw.nl/duurzaamheid-economie/historische-daling-co2-uitstoot-industrie-maar-het-is-te-vroeg-om-te-juichen~b85dce22/?)