Kunnen we die CO2 niet gewoon uit de lucht halen en ergens opslaan?

“…..Iedere dag weer komt meer CO2 in de lucht dan de bomen op de planeet kunnen opnemen. Als het al ooit lukt de uitstoot terug te dringen, dan zitten we er nog eeuwen mee opgescheept – met allerlei (klimaat)problemen tot gevolg. Kunnen we die CO2 niet gewoon uit de lucht halen? Daarover gaat het in deze klimaatvraag. Kan dat überhaupt, CO2 uit de lucht halen? We vragen het Bart Verheggen, klimaatspecialist bij RTL Nieuws. “Misschien klinkt het als science fiction, en deels is het dat ook, maar een boom doet het natuurlijk ook gewoon.” Bomen nemen flink wat CO2 op. Maar is het planten van bomen genoeg? En welke opties zijn er nog meer? De redactie bekeek met de klimaatwetenschapper tien mogelijke opties. De opties krijgen een of meer als de optie haalbaar is en het zoden aan de dijk zet. Een staat voor veel schadelijke neveneffecten. 1. Bomen planten. Allereerst dus het planten van bomen. Dat klinkt als de belangrijkste en makkelijkste optie, maar het effect is helaas minder groot dan veel mensen denken, legt Verheggen uit. Als de boom afsterft zal die uiteindelijk weer vergaan tot CO2. Het planten van bomen heeft pas zin als de totale hoeveelheid bos toeneemt: dan weet je zeker dat er daadwerkelijk meer CO2 wordt opgeslagen. Opslaan van CO2 kan overigens ook door bomen als bouwmateriaal te gebruiken. Iedere acht jaar een regenwoud. Naast het feit dat CO2 vastleggen in bomen niet permanent is – dat kan in ieder geval niet gegarandeerd worden – is het goed om de schaal van het probleem en de oplossing met elkaar te vergelijken. Als we door middel van bomen planten gelijke tred willen houden met de huidige CO2-uitstoot, moeten we elke 8 jaar een bos ter grootte van de Amazone erbij zien te krijgen. Natuurlijk is het planten van bomen en zeker het beschermen van bestaand bos zinvol, vooral ten behoeve van de biodiversiteit, maar het is geen alternatief voor emissiereductie: je kunt niet zorgeloos gaan vliegen omdat je de vlucht compenseert door bomen te planten. Jongeren planten zaailingen van bomen bij Milaan. Bomen planten is een goed idee, maar om CO2 langdurig op te slaan is meer nodig. Jongeren planten zaailingen van bomen bij Milaan. Bomen planten is een goed idee, maar om CO2 langdurig op te slaan is meer nodig. 2. Biomassa-CO2 afvangen en opslaan onder de grond. Hier hebben veel mensen weleens van gehoord: de industrie kan CO2 opvangen dat bij de productie vrijkomt. Dat kan via een technologisch proces dat heet Carbon Capture and Storage (CCS). Die opgevangen CO2 kan in lege gasvelden worden geplaatst. Zo verminder je de uitstoot. Plannen hiervoor zijn in de maak (zie kader). Maar, waar het in dit artikel om gaat is of het ook mogelijk is om extra CO2 uit de lucht te krijgen. Dat kan via Bio-Energy with Carbon Capture Storage (BECCS). Bij verbranding van biomassa in bijvoorbeeld een energiecentrale komt dezelfde hoeveelheid CO2 vrij die tijdens de groei was opgenomen. Als we die CO2 opvangen en ondergronds permanent opslaan hebben we dus netto CO2 uit de lucht gehaald! Paar keer EU-oppervlakte nodig. Er zitten wel wat haken en ogen aan de grootschalige inzet van biomassa als energiebron. Als we de CO2-uitstoot zo door blijft gaan en we het overschot uit de lucht willen halen, hebben we een paar keer de oppervlakte van de EU nodig voor de benodigde biomassa in de vorm van bomen. Grote kans dat dat ten koste van natuur en biodiversiteit gaat. Opslag van CO2 in lege gasvelden en aquifers is in principe mogelijk op grote schaal. Het is niet vrij van risico’s, al noemt IPCC-veteraan Leo Meyer deze risico’s ‘redelijk controleerbaar en veel minder groot dan de risico’s van klimaatverandering zelf’. Plan om CO2 op te slaan in lege gas- en olievelden. Nederland en België hebben deze week in Antwerpen een akkoord getekend om meer te gaan samenwerken op het gebied van transport en opslag van CO2 via Carbon Capture and Storage (CCS). CCS draait om het verminderen van de CO2-uitstoot van de industrie. Het begint met het afvangen van de CO2 zelf bij industriële installaties. Daarna volgt veilig transport naar geschikte opslagplaatsen zoals lege gas- en olievelden onder de Noordzee. Daar wordt de CO2 dan permanent opgeslagen, waardoor het niet meer in de lucht terechtkomt en niet zorgt voor klimaatverandering. 3. Opslaan in ondergrondse schimmels. Dit weten veel mensen niet: in de bodem zit meer koolstof dan in de atmosfeer en de biosfeer (bomen en planten) samen. Ondergrondse schimmels blijken een grote rol te spelen bij deze natuurlijke koolstofopslag. Dat maakt het des te belangrijker om de bodem in een gezonde staat houden; niet alleen ten behoeve van natuur en landbouw, maar dus ook voor het klimaat. Het is nog onduidelijk hoeveel koolstof er daadwerkelijk onder de grond blijft. Een deel wordt weer opgenomen door planten. Er verdwijnt ook zeker een deel van de koolstof in de atmosfeer. 4. Organisch materiaal verkolen. Een andere manier om meer koolstof in de bodem op te slaan is door middel van biochar, een soort houtskool. Al duizenden jaren wordt biochar gebruikt door inheemse volkeren in de Amazone. Door organisch materiaal te laten smeulen, verkoolt het langzaam. De aldus ontstane ’terra preta’, of zwarte aarde, werd gebruikt als bodemverbeteraar. Biochar is rijk aan koolstof, en een groot deel daarvan blijft ook zitten waar het zit – het gaat dus niet terug de lucht in, wat wel gebeurt bij de normale afbraak van plantenresten. De totale hoeveelheid CO2 die hiermee kan worden opgeslagen is echter beperkt. Biochar is een stabiele vorm van koolstof geproduceerd door pyrolyse, de ontbinding van organisch materiaal door verhitting. Biochar is een stabiele vorm van koolstof geproduceerd door pyrolyse, de ontbinding van organisch materiaal door verhitting. 5. CO2 uit de lucht filteren en onder de grond stoppen. Zouden we niet een soort kunstmatige bomen kunnen maken, die CO2 gewoon uit de lucht halen? Hier wordt op verschillende plekken onderzoek naar gedaan, al bevindt deze techniek zich nog wel in een zeer prille fase. Hoe gaat het in z’n werk? Je pompt lucht door een absorberend filter om de CO2 mee vast te leggen. Door het verzadigde filter te verhitten komt de vastgelegde CO2 in een geconcentreerde vorm vrij. Die vang je dan op en sla je ondergronds op. Die laatste stap is dezelfde als die bij de optie waarbij CO2 van een bio-energiecentrale wordt opgeslagen. Er zijn een aantal start-ups die hiermee experimenteren, maar de hoeveelheid CO2 die daar tot nu toe mee wordt opgeslagen is nog niet bijster groot. De grootste ‘Direct Air Capture’ fabriek ter wereld, van Climeworks in IJsland, haalt jaarlijks net zo veel CO2 uit de lucht als 450 Nederlanders gezamenlijk uitstoten. Het relatief hoge energieverbruik kan toepassing van dergelijke technieken op grote schaal bemoeilijken……” (Bron: https://www.rtlnieuws.nl/klimaat/artikel/5392148/kunnen-we-die-co2-niet-gewoon-uit-de-lucht-halen-en-ergens-opslaan)