Roetfilters voor dieselmotoren zijn belangrijk om de uitstoot van fijne deeltjes (fijnstof) te minimaliseren en zo de luchtkwaliteit niet te veel negatief te belasten
Wat u moet weten!
Als u een dieselauto heeft, heeft u waarschijnlijk een filter tegen roet maar het kan zijn dat u niet precies weet wat dit is en hoe u deze moet worden onderhouden.
Roetfilters worden al bijna twee decennia in dieselauto’s gemonteerd, maar als ze niet worden onderhouden of als ermee wordt geknoeid, kan dit ernstige gevolgen hebben voor uw auto. Hier leggen we precies uit wat ze zijn, wat ze doen, waarom je ze nodig hebt en hoe je ze moet onderhouden.
Wat is een roetfilter?
Een roetfilter is een filter dat roet uit de uitlaat opvangt en opslaat (sommigen noemen ze roetvangers) om de uitstoot van dieselauto’s te verminderen.
De capaciteit om het op te vangen is echter niet oneindig. Het ingesloten roet moet periodiek worden geleegd of ‘afgebrand’ om het uitstootfilter te regenereren.
Dit regeneratieproces verbrandt het overtollige roet dat zich in het filter heeft afgezet schoon, waardoor de schadelijke uitlaatgassen worden verminderd en de zwarte rook die u vroeger van dieselvoertuigen zag, vooral bij het accelereren, wordt voorkomen. Geen uitlaatgasafzuiging wordt dus gebruikt.
Hoe werken roetfilters?
De Euro 5-uitlaatemissiewetgeving die in 2009 werd ingevoerd om de CO2-emissies van auto’s te helpen verlagen maakte uitstootfilters verplicht. Sindsdien rijdt ongeveer een op de twee nieuwe auto’s op diesel.
Roetfilters voor dieselmotoren vangen fijnstof, zoals roet, op uit uitlaatgassen. Ze worden al meer dan 20 jaar gebruikt en worden sinds 2013 op alle dieselvoertuigen gemonteerd als onderdeel van de Euro 5-emissienorm. Als er geen filter tegen uitlaatgassen wordt toegepast, vervuilen roetdeeltjes uit de dieseldampen de buitenlucht en kunnen ze onze gezondheid schaden. Deze uitstootfilters zijn dus essentieel om onze buitenlucht schoon te houden en ons te beschermen tegen vervuiling van uitlaatgassen en roet.
Hoe weet ik of mijn roetfilter verstopt is?
Als het roetfilter verstopt raakt met roet of als er een storing optreedt in het systeem, verschijnt er meestal een oranje lampje op het dashboard. Ze zien er meestal zo uit met een doorgesluisde doos met stippen in het midden, hoewel ze per fabrikant enigszins kunnen verschillen. Raadpleeg altijd de bijgeleverde technische sheets voor meer informatie.
Korte ritten met lage snelheden zijn de voornaamste oorzaak van verstopte uitstootfilters. Dat is de reden waarom autofabrikanten vaak zo ver gaan dat ze stadsbestuurders aanbevelen om een benzineauto te kiezen in plaats van diesel. Vandaar dat diesels steeds minder populair zijn in de binnenstad.
Andere dingen die slecht zijn voor dit filter zijn onder meer slecht onderhoud. Een roetfilter van een slecht onderhouden auto kan eerder kapot gaan dan een goed onderhouden auto, over het algemeen zouden ze minstens 120.000 km mee moeten gaan.
Het is belangrijk dat u ook het juiste type olie gebruikt – sommige oliën bevatten additieven die filters sneller kunnen verstoppen. Ook het gebruik van brandstof van lage kwaliteit en zelfs het vaak laten rijden van de auto op een laag brandstofniveau werkt negatief op de werking van het roetfilter.
Hoe onderhoud ik een roetfilter?
De beste manier om een roetfilter te onderhouden, is ervoor te zorgen dat het zichzelf volledig kan regenereren wanneer het vol roet is (wanneer het waarschuwingslampje verschijnt). Er zijn twee soorten regeneratie: passief en actief.
Passieve regeneratie
Passieve regeneratie vindt plaats wanneer de auto op hoge snelheid rijdt tijdens lange ritten op de snelweg, waardoor de uitlaatgastemperatuur naar een hoger niveau kan stijgen en het overtollige roet in het filter schoon wordt verbrand. Het wordt daarom aangeraden dat bestuurders hun dieselvoertuig regelmatig een goede 30 tot 50 minuten durende rit geven met aanhoudende snelheid op een snelweg of A-weg om het filter te helpen reinigen. Niet alle chauffeurs rijden echter regelmatig op deze manier – daarom hebben fabrikanten een alternatieve vorm van regeneratie ontworpen.
Actieve regeneratie
Actieve regeneratie betekent dat er automatisch extra brandstof wordt geïnjecteerd wanneer een filter een vooraf bepaalde limiet bereikt (normaal gesproken ongeveer 45%) om de temperatuur van de uitlaat te verhogen en het opgeslagen roet te verbranden.
Er kunnen echter problemen optreden als de reis te kort is, omdat het regeneratieproces mogelijk niet volledig wordt voltooid. Als dit het geval is, blijft het waarschuwingslampje aangeven dat het filter nog steeds (gedeeltelijk) verstopt is. In dat geval moet het mogelijk zijn om een regeneratiecyclus te voltooien en het waarschuwingslampje uit te schakelen door ongeveer 10 minuten te rijden met snelheden van meer dan 65 km/u.
De volgende kenmerken betekenen dat het regeneratieproces nog loopt:
- Motorgeluid is niet stabiel
- Koelventilatoren draaien
- Een lichte stijging van het brandstofverbruik
- Verhoogd stationair toerental
- Deactivering van automatische Stop/Start
- Een hete, zure geur uit de uitlaat
Wat moet ik doen als actieve of passieve regeneratie niet werkt?
Als het waarschuwingslampje blijft branden, rood wordt of andere lampjes gaan branden, laat het dan niet te lang staan alvorens er iemand naar te laten kijken. Dit om te voorkomen dat er meer schade wordt veroorzaakt. Sommige garages kunnen een verstopte roetfilter opschonen, in een proces dat geforceerde regeneratie wordt genoemd. Dit kost meestal ongeveer €200,- en hoewel het geen 100% gegarandeerde oplossing is, is het meestal succesvol in het verwijderen van het overtollige roet en laat het roetfilter erna weer normaal werken.
Ook het automatisch regeneratieproces is dan weer stabiel. Het niet correct regenereren is de oorzaak van de meeste problemen met roetfilters: ze raken verstopt, wat de uitlaatemissies verhoogt, de motorprestaties verstikt en soms zelfs de auto laat blokkeren. Bij sommige modellen is het mogelijk dat de motor na een aantal kilometers niet opnieuw start – raadpleeg ook dan technische sheets. Eigenaren van moderne dieselauto’s moeten zich dus bewust zijn van het belang van het onderhouden van hun roetfilter door middel van rijgewoonte.
Heb ik een roetfilter nodig om door de APK te komen?
Sinds februari 2014 maakt een roetfiltercontrole deel uit van de APK-keuring. Als een roetfilter is verwijderd, komt de auto niet door de APK. Het verwijderen van het uitstootfilter zorgt er soms voor dat het waarschuwingslampje gaat branden – en dit is op zichzelf al een storingspunt van de APK: er mogen geen waarschuwingslampjes op het dashboard blijven branden tijdens de test.
Wat kost een nieuwe roetfilter?
Een roetfilter is erg duur. Een nieuwe van een autofabrikant kan €1500 – €4000 kosten, waardoor de kostenbesparingen die gepaard gaan met het rijden met een diesel teniet kunnen worden gedaan.
Naarmate auto’s ouder worden, kunnen de kosten van het vervangende roetfilter hoger zijn dan de waarde van de auto – en het zijn oudere auto’s met een hogere kilometerstand die waarschijnlijk een nieuw roetfilter nodig hebben.
Roetfilter verwijderen….waarom doen mensen dat?
Er zijn 2 belangrijke redenen waarom sommige mensen het roetfilter van een voertuig willen verwijderen.
1. Prestaties
Sommige garages beweren dat het verwijderen van het roetfilter van een voertuig de prestaties zal verbeteren en het voertuig zuiniger zal laten rijden.
2. Kosten:
Sommige garages beweren ook dat het verwijderen van het roetfilter goedkoper is dan het vervangen van een oud verstopt filter door een nieuw exemplaar. Weet in ieder geval dat het illegaal is om het roetfilter te verwijderen.
In de praktijk veel misstanden door garages met roetfilters
Er is in Nederland door een handhavingsteam al eens onderzoek gedaan naar 2 bedrijven die aanboden om roetfilters van voertuigen te verwijderen, waarbij ze hun diensten omschreven als “apk-vriendelijk”.
Beide bedrijven bevalen elkaar regelmatig aan op sociale media maar beweerden dat ze geen officiële relatie hadden ondanks dat ze hetzelfde adres, personeel en directeuren hadden!
Iets anders opmerkelijks uit het onderzoek was dat het handhavingsteam ontdekte dat de directeuren van het verwijderingsbedrijf voor roetfilters geautoriseerde testers waren. Deze APK-keurders mochten 2 jaar geen APK-keuringen uitvoeren en de eigenaar van het APK-station kreeg een verbod van 28 dagen.
Ernstige gevolgen voor testers en garages
De verboden geven een duidelijke boodschap over het belang van het handhaven van de integriteit van een APK keuring. Weet dat de gevolgen van een oogje dichtknijpen voor een ontbrekend roetfilter (of erger nog, actief deelnemen aan het verwijderen ervan) voor een APK-tester ernstig kunnen zijn.
Een voertuig dat een roetfilter nodig heeft en dat niet heeft, mag niet door de APK-keuring komen. Als u het doorgeeft terwijl u weet dat het er geen heeft, schaadt u het milieu en pleegt u fraude.