Door uitlaatgassen van motorvoertuigen uit de werkplaats af te zuigen, wordt voorkomen dat ze in de werkomgeving terechtkomen en een gevaar voor de gezondheid van de medewerker vormen. Schadelijke gassen zoals koolmonoxide (CO), onverbrande koolwaterstoffen (HC) en stikstofdioxide (NOX) zijn uiterst gevaarlijk. Ze zijn ultrafijn en moeilijk te detecteren waardoor ze niet kunnen worden gefilterd maar moeten worden verwijderd door directe uitlaatgasafzuiging.
Zonder de juiste apparatuur om dit probleem aan te pakken, lopen niet alleen medewerkers gevaar maar ook klanten. Een goed werkende uitlaatgasafzuiging moet de dampen op het uitstootpunt (uitlaatpijp van het voertuig) kunnen opvangen en veilig buiten het gebouw kunnen afvoeren om in de buitenlucht te worden uitgestoten.
Uitlaatgassen bestaan uit verschillende elementen en de samenstelling verandert afhankelijk van de brandstof die wordt gebruikt. Hoewel de hoeveelheid kan variëren blijven gassen even schadelijk.
Waar zijn uitlaatgassen van gemaakt?
Uitlaatgassen zijn een mengsel van gassen (kooldioxide, koolmonoxide, benzeen en enkele andere koolwaterstoffen, stikstof en waterdamp) en fijnstof (meestal roet). Sommige gassen zijn niet giftig, dus het is niet allemaal schadelijk. Een van de niet-giftige gassen is waterdamp, wat eigenlijk helemaal niet gevaarlijk is. Aan de andere kant omvatten de giftige gassen koolmonoxide, dat extreem dodelijk kan zijn voor de mens, zelfs in kleine concentraties binnen enkele minuten. Dus, kijk altijd naar een gezonde balans en gebruik uitlaatgasafzuiging.
Niet-giftige gassen in uitlaatgassen
Niet-giftige gassen in uitlaatgassen hebben geen nadelige invloed op ons, althans niet in de hoeveelheden die aanwezig zijn in voertuigemissies.
Waterdamp
Waterdamp is het enige echt niet-toxische gas dat in uitlaatgassen wordt aangetroffen. In tegenstelling tot stoom wat water is dat tot het kookpunt wordt verwarmd, is waterdamp van nature verdampt water. Het is niet heet genoeg om ons op enigerlei wijze te verbranden of pijn te doen. De luchtvochtigheid in de buitenlucht is waterdamp die in de atmosfeer aanwezig is, en deze kan oplopen tot 100% zonder ons nadelig te beïnvloeden. Waterdamp is wel degelijk aanwezig in uitlaatgassen maar behoeft geen specifieke uitlaatgasafzuiging.
Hoe maakt waterdamp deel uit van de uitstoot van voertuigen?
Wanneer een organische brandstof verbrandt, produceert deze waterdamp en koolstofdioxide. Beide gassen produceer je ook in je lichaam als je uitademt. Er is dan ook voor deze stoffen niet specifiek uitlaatgasafzuiging nodig. Onze cellen gebruiken glucose (een suiker, een classificatie van organische verbindingen) als brandstof om warmte/energie te produceren en kooldioxide en water zijn de bijproducten.
Kooldioxide
Kooldioxide (chemische formule: CO2) is het tweede belangrijke bijproduct van de verbranding van organische brandstoffen. Elk organisch materiaal bestaat per definitie uit koolstof- en waterstofatomen. De moleculen van organische brandstof verbranden, of oxideren, in aanwezigheid van zuurstof om kooldioxide (een koolstofatoom gecombineerd met twee zuurstofatomen) en water (twee waterstofatomen en een zuurstofatoom) te produceren.
Zoals we eerder vermeldden, produceren alle levende wezens koolstofdioxide (zelfs planten; ze produceren zuurstof door fotosynthese, maar ze ademen ook, waarbij ze zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitstoten). Het komt van nature voor in onze lucht, maar de concentraties zijn erg laag – ongeveer 0,04%. Ook hiervoor is geen investering in uitlaatgasafzuiging nodig.
Het kan echter giftig zijn, maar mensen beginnen alleen nadelige effecten te voelen wanneer de concentratie hoger is dan 5%, hoewel het de dood kan veroorzaken in hoeveelheden van meer dan 10%. Gewone uitlaatgassen bevatten echter geen grote hoeveelheden koolstofdioxide, dus dit is in deze context geen potentieel gevaar.
Stikstof
Stikstof (chemisch symbool: N) is een ander gas dat van nature voorkomt in de lucht die we inademen. In tegenstelling tot koolstofdioxide is het echter maar liefst 78% van onze atmosfeer. In wezen is bijna 80% van de lucht die we inademen stikstof. Stikstof kan, net als kooldioxide, dodelijk zijn in zeer hoge of geconcentreerde doses maar in uitlaatgassen is het in alle opzichten onschadelijk zodat uitlaatgasafzuiging voor stikstof af te zuigen niet zozeer nodig is.
Giftige gassen in uitlaatgassen
In tegenstelling tot de niet-giftige gassen kunnen giftige gassen in uitlaatgassen blijvende schade of zelfs de dood veroorzaken.
Benzeen
Hoewel er andere koolwaterstoffen aanwezig zijn in uitlaatgassen van voertuigen, is benzeen de meest voorkomende en gevaarlijkste daarvan (chemische formule: C6H6). Benzeen is een vloeistof die heel gemakkelijk verdampt, waardoor dampen ontstaan. Het heeft een zoete geur, waardoor het gemakkelijk te detecteren is. Bij langdurige blootstelling tast deze chemische stof de cellen in ons lichaam aan waardoor ze niet goed werken. Het kan het beenmerg aantasten, zodat het lichaam niet genoeg rode bloedcellen aanmaakt. Het kan ook het immuunsysteem aantasten.
Uitlaatgasafzuiging is dan ook zeer aan te bevelen. Benzeen is ook in verband gebracht met leukemie. Als u veel benzeendampen inademt, zult u slaperigheid en duizeligheid, hartkloppingen met een onregelmatige hartslag, verwardheid en hoofdpijn krijgen. Langdurige blootstelling aan hoge niveaus van deze dampen zal bewusteloosheid veroorzaken, terwijl zeer hoge niveaus tot de dood zullen leiden.
Zwaveldioxide
Zwaveldioxide (chemische formule: SO2) is een ander gas met een kenmerkende geur waardoor het gemakkelijk te identificeren en op te sporen is. Het wordt gevormd tijdens vulkanische activiteit, daarom wordt het in hogere concentraties rond vulkanen aangetroffen. Bij inademing irriteert dit uitlaatgas uw neusholte, keel en luchtwegen. Het kan leiden tot irritatie, kortademigheid, hoesten, piepende ademhaling en een gevoel van beklemming rond de borst.
De meeste mensen zullen de effecten gaan voelen van het gas vrijwel onmiddellijk, binnen enkele minuten na het inademen. Als u er gedurende een lange periode aan wordt blootgesteld, kan dit leiden tot astma of andere aandoeningen van de luchtwegen. Om te voorkomen dat zwaveldioxide wordt ingeademd is uitlaatgasafzuiging sterk aan te bevelen.
Koolmonoxide
Koolmonoxide (chemische formule: CO) is het dodelijkste gas in de uitlaatgassenmix. Het is kleur- en geurloos dus je kunt het niet in de lucht waarnemen. Maar zelfs 0,0035% koolmonoxide in de lucht, constant ingeademd gedurende zes tot acht uur, kan symptomen van koolmonoxidevergiftiging veroorzaken. Omdat het niet goed is waar te nemen met onze menselijke zintuigen is een continue uitlaatgasafzuiging nodig.
Wat zijn de symptomen van koolmonoxidevergiftiging?
De eerste symptomen zijn een licht gevoel in het hoofd, verwardheid en een pijnlijk hoofd. Langdurige blootstelling aan dit uitlaatgas kan ook schade aan sommige organen in het lichaam veroorzaken. Als de concentratie echter stijgt, kan dit binnen enkele minuten de dood veroorzaken – minder dan 3 minuten, als de concentratie 1,28% of hoger is! Nu zul je misschien denken dat koolstofdioxide ook bestaat uit koolstof en zuurstof. Hoe wordt koolmonoxide geproduceerd als die twee elementen kooldioxide zouden moeten maken?
Koolstof is een heel bijzonder element. Het maakt niet uit hoe het zich combineert met zuurstof. Als een op koolstof gebaseerde brandstof brandt in aanwezigheid van voldoende zuurstof, zal deze koolstofdioxide produceren. In een afgesloten ruimte waar niet genoeg zuurstof is, zal het echter verbranden om koolmonoxide te produceren.
Uitlaatgassen ontstaan doordat brandstof wordt verbrand in een kleine unit in het voertuig, waardoor er een beperkte hoeveelheid zuurstof is. Koolmonoxide is de reden waarom je geen vuur mag hebben in een kamer zonder goede ventilatie. Het is ook de reden waarom kooldioxide geen grote bedreiging vormt in uitlaatgassen. Als je in een afgesloten ruimte bent waar de dampen zich ophopen, ja, dan zullen de CO2-niveaus toenemen.
Maar aangezien het koolmonoxidegehalte ook zal stijgen en er maar heel weinig van nodig is om schade te veroorzaken, is dat het uitlaatgas waar men zich het meest zorgen over moet maken. Om te voorkomen dat het koolstofdioxideniveau gevaarlijke niveaus zal bereiken wordt uitlaatgasafzuiging toegepast.
Fijnstof in uitlaatgassen
Naast de gassen bestaan uitlaatgassen ook uit minuscule stofdeeltjes die in de lucht zweven, voornamelijk roet.
Roet
Wat is roet? Gek genoeg zijn het kleine koolstofdeeltjes. Zoals we al eerder zeiden: koolstof verbrandt om koolstofdioxide of koolmonoxide te produceren, afhankelijk van hoeveel zuurstof er aanwezig was? Welnu, als er niet genoeg zuurstof is en de brandstof brandt bij een lagere temperatuur, combineren sommige koolstofatomen helemaal niet met de zuurstof en worden in plaats daarvan verspreid in de vorm van roet.
Omdat deze deeltjes sterk worden aangetrokken door olieachtige koolwaterstoffen, bezinken ze in het algemeen en vormen een vettige zwarte coating op oppervlakken. Bij inademing zijn de deeltjes echter klein genoeg om in de longen en bloedbaan te komen. Eenmaal binnen kunnen ze het hart en longen aantasten, wat kan leiden tot hartaanvallen, bronchitis, astma, beroertes en meer. Om te voorkomen dat roetdeeltjes worden ingeademd adviseren we uitlaatgasafzuiging. Nog beter is uiteraard de installatie van roetfilter.
Uitlaatgasafzuiging van uitlaatgassen van voertuigen
Zoals u ziet, kan het werken met uitlaatgassen van voertuigen zeer gevaarlijk zijn. Er wordt aanbevolen om een goed geventileerde locatie te hebben in combinatie met een systeem voor uitlaatgasafzuiging om de ruimte vrij te houden van dodelijke gassen en het behouden van voldoende schone lucht.