Als we de verspreiding van Covid-19 willen stoppen, moeten we ons concentreren op het aanpakken van overdracht via de lucht en het verbeteren van de ventilatie in de binnenlucht, aldus een groep wetenschappers. Ventilatie tegen corona is één van de methodes om het virus te lijf te gaan.
Overdracht via de lucht is mogelijk wanneer het virus overleeft in aerosoldruppeltjes – kleine deeltjes die in de lucht blijven hangen nadat we hebben gepraat, gehoest of niest – en vervolgens andere mensen kunnen infecteren wanneer ze deze aerosolen inademen. Het is de meeste voor de hand liggende route voor verspreiding van het coronavirus. Wereldwijd is er terughoudendheid om hierover te praten of dit te erkennen. Waarom zo weinig ook over ventilatie tegen corona wordt gesproken is eveneens onduidelijk.
In diverse wetenschappelijke artikelen gesteld dat Covid-19 het meest waarschijnlijk wordt overgedragen tussen mensen, van dichtbij, en door inademing. Dit lijkt hen logischer eerder dan door contact met het oppervlak of door de lucht over grotere afstanden. Maar, merken ze op, overdracht over grote afstanden is zeker ook mogelijk maar wordt verder onderzocht. Omdat het via de lucht kan worden verspreid is ventilatie tegen corona zo ontzettend belangrijk.
Veel wetenschappers vinden dat we moeten erkennen dat het virus in de lucht is, zodat er meer aandacht kan worden besteed aan het verbeteren van de ventilatie tegen corona. Juist nu is het belangrijk om hier de aandacht op te vestigen omdat veel landen weer uit lockdown gaan en mensen weer aan het werk gaan.
Waarom is er een terughoudendheid om over ventilatie tegen corona te praten?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkent al enige tijd dat overdracht van SARS-CoV-2 via de lucht kan plaatsvinden. Dit is voort gekomen uit medische testen waarbij gekeken is of corona zich via aerosols zal verspreiden zoals in een binnenklimaat met slechte ventilatie.
Wetenschappers schrijven dat de onwil om ventilatie tegen corona in te zetten voor de overdracht van virussen via de lucht te erkennen voortkomt uit verwarring over terminologie die in de vorige eeuw is ontstaan. Er is veen onduidelijkheid tussen de termen overdracht van druppeltjes, aerosols en de kern van aerosols, zeggen ze. Dit heeft geleid tot allerlei misverstanden over het gedrag van deze deeltjes.
Sommige wetenschappers noemen de grotere deeltjes met een korte afstand druppeltjes en de kleinere deeltjes met een lange afstand als “druppelkernen”, maar de ademhalingswetenschappers beweren dat het allemaal aërosolen zijn omdat ze rechtstreeks vanuit de lucht kunnen worden ingeademd.
Om de situatie te vereenvoudigen, schrijven ze: “In wezen, als je deeltjes kunt inademen – ongeacht hun grootte of naam – adem je aërosolen in.” En dit wijst op luchttransmissie en ook dat ventilatie tegen corona dus wel helpt. Hoewel dit op lange afstand kan gebeuren, zoals in sommige onderzoeken is gezien, is de kans groter dat overdracht via de lucht plaatsvindt tijdens nauw contact, zeggen ze. Dit komt doordat de aërosolen tussen twee mensen op korte afstand veel geconcentreerder zijn, zoals dicht bij iemand staan die een sigaret rookt.
Afstand houden kan het risico op ernstige Covid verminderen
Experts zeggen dat mensen die zijn besmet met Corona veel kleine inhaleerbare deeltjes produceren die vol zitten met het virus als ze uitademen. Sommige hiervan zullen vrijwel onmiddellijk worden ingeademd door degenen die zich binnen een ‘korte afstand’ van minder dan een meter. Terwijl de rest zich verspreidt over grotere afstanden – meer dan twee meter – om door anderen verder weg te worden ingeademd. Door een optimaal mechanisch systeem voor ventilatie tegen corona in te zetten zorg je direct voor een veilige situatie en minder kans op inhalatie.
In het buitenland zien we dat diverse ministeries van Volksgezondheid hun standpunt hebben bijgesteld als het gaat om overdracht van minuscule besmette druppeltjes in de lucht. In de VS zijn de richtlijnen in oktober bijgewerkt met informatie over de verspreiding van Covid-19 in de lucht – en erkennen dat ‘sommige infecties kunnen worden verspreid door blootstelling aan het virus in kleine druppeltjes en deeltjes die minuten tot uren kunnen blijven hangen in de lucht”. Overigens het veelbesproken coronacertificaat heeft niets te maken met voldoen aan een prima binnenklimaat t.a.v. corona.
Oké, dus waarom is ventilatie tegen Corona belangrijk?
Preventieve maatregelen zoals het dragen van maskers, afstand houden en het verminderen van de bezettingsgraad in het binnenklimaat helpen allemaal om de gebruikelijke transmissieroutes te verminderen, hetzij door direct contact met oppervlakken of druppels, of door het inademen van aërosolen. De experts waarschuwden echter dat er extra nadruk moet worden gelegd op ventilatie tegen corona. Dit omdat de kleinste zwevende deeltjes uren in de lucht kunnen blijven en dit een belangrijke transmissieroute is. Maatregelen om ervoor te zorgen dat de lucht wordt ververst of gereinigd, zijn belangrijk, wat betekent dat ramen openen en ventileren tegen corona belangrijk is.
Diverse overheden erkennen nu ook dat de overdracht van aërosols een rol speelt bij grote besmettingshaarden waarvan ze toegeven dat het “meestal voorkomt in slecht geventileerde binnenruimtes”. Goede ventilatie tegen corona van binnenruimtes zal het virus in de lucht verdunnen en verwijderen, stellen steeds meer overheden in het buitenland. Overheden raden organisaties aan maatregelen te nemen om te zorgen voor voldoende ventilatie tegen corona en om de ventilatie te verbeteren of het gebruik van ruimtes met onvoldoende ventilatie te beperken.
Hoe nu verder als het gaat om ventilatie en virussen?
Het wordt nu echt tijd zich te concentreren op het verbeteren van de luchtkwaliteit binnenshuis door betere ventilatie tegen corona. Overigens niet alleen tegen de verspreiding van Covid maar ook kan het helpen bij het verminderen van een reeks inhaleerbare virussen en allergieën op de werkplek dat mensen ziek maakt.
De experts concludeerden: “Covid-19 wordt misschien wel seizoensgebonden, en we zullen ermee moeten leven zoals we dat doen met griep. Dus overheden en gezondheidsexperts moeten meer gaan luisteren naar de wetenschap en hun inspanningen richten op luchttransmissie met als basi betere ventilatie tegen Corona.
Een goed binnenklimaat realiseren is niet alleen ter bescherming van niet-gevaccineerde mensen maar ook om vaccinresistente varianten of nieuwe ziekteverwekkers die op elk moment kunnen optreden, af te schrikken.
Door de ventilatie tegen corona en luchtkwaliteit binnenshuis te verbeteren, met name in de gezondheidszorg, op het werk en in het onderwijs, kunnen we allemaal veilig blijven, nu en in de toekomst.
Het belang van kantoor ventilatie tegen Corona
Naarmate meer mensen worden gevaccineerd zullen steeds meer bedrijven langzaam weer heropenen als een manier om werknemers een gevoel van normaliteit te geven.
Waarom goede ventilatie tegen corona/covid19 belangrijk is
Voldoende ventilatie vermindert de concentratie van het virus in de lucht en vermindert de gevaren van overdracht via de lucht. Als een besmet persoon in de kantoorruimte is geweest die slecht geventileerd is zullen de werknemers die erna naar binnen gaan het virus via aerosols inhaleren.
Enkele eenvoudige natuurlijke ventilatietips
- Voor voldoende ventilatie zorgen, betekent niet dat het op kantoor koud hoeft te zijn;
- Goede ventilatie kan een balans zijn tussen ervoor zorgen dat het kantoor warm is en tegelijkertijd een luchtstroom door de kantoorruimte creëren;
- Eenvoudige stappen, zoals gedeeltelijk geopende ramen, zouden voldoende zijn om ervoor te zorgen dat er voldoende luchtstroom wordt gehandhaafd. Dit kan worden gecombineerd met verwarmingssystemen om voor een voldoende temperatuur op de werkplek te zorgen;
Door kantoorruimtes zo veel mogelijk te verversen van lucht zal de ventilatie tegen Corona worden verbeterd. Dit houdt in dat alle deuren en ramen volledig worden geopend om de luchtstroom in de kamer te maximaliseren. Het perfecte moment om dit te doen is wanneer de ruimte leeg is of tussen gebruik. Branddeuren mogen echter nooit worden geopend.
Enkele tips m.b.t. mechanische luchtcirculatie
Airconditioning zorgt voor meer luchtbewegingen in een gebouw en kan zowel koelen als verwarmen. Om het risico van overdracht via de lucht te verminderen volgen nu enkele tips m.b.t. ventilatie tegen corona/covid19:
- Zorg ervoor dat mechanische ventilatie systemen worden onderhouden in overeenstemming met de wetgeving en de instructies van de fabrikant;
- Blijf de airconditioning op een normale manier gebruiken en stel ze in om verse lucht te maximaliseren en de recirculatie tot een minimum te beperken;
- Overweeg om de bedrijfstijden van HVAC-systemen te verlengen tot voor en nadat mensen werkplekken hebben gebruikt;
- Overweeg ook om koolstofdioxide (CO2) sensoren te gebruiken om de CO2-niveaus te meten. Dit helpt om te achterhalen of de ventilatie tegen corona voldoende is. CO2-monitors zijn het meest effectief voor ruimtes die regelmatig door dezelfde groep mensen worden bezocht;
Waarom ventilatie tegen Corona/Covid19 belangrijk is
Voldoende ventilatie vermindert de hoeveelheid virussen die in de lucht achterblijven als een besmet persoon in dezelfde afgesloten ruimte is geweest. Opgemerkt moet worden dat ventilatie tegen Corona het aerosolrisico verkleint doch een minimale impact heeft op:
- Druppeloverdracht (waar mensen zich binnen 2 meter van elkaar bevinden);
- Contacttransmissie (oppervlakken);
Je moet prioriteit geven aan het achterhalen van kantoorruimtes die gewoonlijk veel bezet zijn maar slecht geventileerd. Er zijn enkele eenvoudige manieren om slecht geventileerde ruimtes te identificeren:
- Zoek naar gebieden waar mensen werken en er geen mechanische of natuurlijke ventilatie is, zoals openstaande ramen, deuren of ventilatieopeningen enz.;
- Controleer of mechanische systemen buitenlucht aanzuigen. Als een systeem alleen lucht recirculeert en geen buitenluchttoevoer heeft, is de ruimte waarschijnlijk slecht geventileerd;
- Controleer gebieden die benauwd aanvoelen of stinken;
- Maak gebruik van sensortechnieken. Door de CO2-niveaus te meten, kunt u direct zien of er onvoldoende ventilatie is.
Waarom de CO2-niveaus bewaken
Het kooldioxidegehalte in de lucht (atmosferisch) is 400 ppm (deeltjes per miljoen), terwijl we inademen, genereren we overtollige koolstofdioxide die de algehele concentratie van dit gas in het binnenmilieu verhoogt. Een werkplek zonder ventilatie tegen corona, met dus weinig verse lucht, kan gemakkelijk niveaus boven de 1200ppm halen naarmate de werkdag vordert.
Inventariseer alle locaties
Adequate ventilatie tegen corona vermindert de hoeveelheid virussen in de lucht en vermindert daarom het risico van aërosoloverdracht voor werknemers in dat gebied. De werkplek kan verschillende manieren hebben om te voorzien in ventilatie voor verschillende ruimtes. Het kan handig zijn om bij een beoordeling van de ruimtes een lijst te maken van de werkplek locaties en hoe deze worden geventileerd. Denk eraan om kleedkamers en kantines op te nemen. Als je niet gemakkelijk kunt zien hoe een ruimte wordt geventileerd, kan dat komen doordat deze slecht wordt geventileerd.
Hoeveel mensen gebruiken of bezetten het gebied?
Hoe meer mensen een gebied gebruiken of bezetten, hoe groter het risico dat er een besmette persoon aanwezig is, waardoor de mogelijke blootstelling aan aërosoloverdracht toeneemt. Het verminderen van het aantal mensen dat een gebied gebruikt of bezet, verkleint dit risico.
Hoeveel tijd brengen mensen in het gebied door?
Hoe langer mensen een gebied gebruiken of bezetten, hoe groter het risico. Bedenk hoeveel mensen een gebied langdurig gebruiken of bezetten en hoeveel er gedurende de dag komen en gaan. Kun je dit op enigerlei wijze verminderen?
Hoe groot is de oppervlakte?
Hoe groter het gebied, hoe lager het risico. Dit komt doordat grotere gebieden:
- Meer lucht hebben om het virus te helpen verdunnen;
- Zijn meestal ontworpen met hogere ventilatiesnelheden;
- Betekent dat het langer duurt voordat aërosolen zich ophopen;
Welke taken of activiteiten vinden plaats in de omgeving?
Activiteiten waardoor je dieper gaat ademen, bijvoorbeeld lichamelijke inspanning of schreeuwen, zullen de vorming van aërosolen verhogen en het risico op overdracht vergroten. Deze activiteiten verhogen het transmissierisico, zelfs in gebieden met voldoende ventilatie.
Gebruik je bureau- of plafondventilatoren?
Bureau- of plafondventilatoren mogen niet worden gebruikt in slecht geventileerde ruimtes.
Hoe natuurlijke ventilatie te verbeteren
Je kunt de natuurlijke ventilatie verbeteren door ramen, luchtroosters en deuren geheel of gedeeltelijk te openen. Gebouwen zijn ontworpen om voor voldoende ventilatie te zorgen en als dit via ramen en ventilatieopeningen is, moet u deze kunnen openen. Als ze niet kunnen worden geopend terwijl ze bezet zijn, zal de ventilatie in die ruimte minder optimaal zijn.
Door alle ramen en deuren volledig te openen, kan het ventilatieniveau worden verbeterd door ongebruikte kamers te zuiveren (b.v. tussen ploegendiensten of tijdens pauzes).
Hoe mechanische ventilatie tegen corona te optimaliseren
Mechanische ventilatie zorgt voor verse buitenlucht in een gebouw. Praat met mensen die de dagelijkse werkzaamheden van de ventilatiesystemen op de werkplek beheren om:
- Begrijp hoe ze werken;
- Zorg ervoor dat ze verse lucht in een ruimte blazen en hoeveel;
- Zorg ervoor dat ze worden onderhouden in overeenstemming met de instructies van de fabrikant;
Baseer de ventilatiesnelheden op de maximale ‘normale’ bezetting van een gebied
Deze mechanische systemen zorgen voor voldoende ventilatie als ze zo zijn ingesteld dat ze zoveel mogelijk verse lucht aanvoeren en recirculatie minimaliseren.
Als het ventilatiesysteem verse lucht aanzuigt, is dat uitstekend. Je moet echter goed weten hoeveel verse lucht het aanzuigt en of dit voor voldoende ventilatie zorgt. Mogelijk moet je het systeem verhogen of waar mogelijk aanvullen met natuurlijke ventilatie (deuren, ramen en ventilatieopeningen openen). Je kunt ook overwegen om de draaitijden te verlengen van mechanische ventilatiesystemen.
Recirculerende lucht
Het verdient de voorkeur om geen lucht van de ene ruimte naar de andere te recirculeren. Recirculatie-units die geen toevoer van verse lucht aanzuigen, kunnen in bedrijf blijven mits er buitenlucht wordt aangevoerd, bijvoorbeeld ramen en deuren die open blijven staan.
Recirculatie-units (inclusief airconditioning) kunnen slechte ventilatie maskeren omdat ze een gebied alleen maar comfortabeler maken.
Luchtreinigings- en filtratie-eenheden
Je kunt lokale luchtreinigings- en filtratie-eenheden gebruiken om de overdracht van aërosolen via de lucht te verminderen als het niet mogelijk is om voldoende ventilatie te creëren. Deze units zijn geen vervanging voor ventilatie. Je moet voorrang geven aan gebieden die slecht geventileerd zijn op andere manieren voordat je overweegt een luchtreiniger te gebruiken.
Als je besluit om een luchtreinigingsunit te gebruiken, zijn de meest geschikte typen om te gebruiken:
- HEPA
- Apparaten op basis van ultraviolet licht
- Ionisatie
- En méér, zie:
Elke unit moet geschikt zijn voor de grootte van het gebied waarin ze worden gebruikt. Alleen dan zullen ze werken zoals ze bedoeld zijn.
Kooldioxide (CO2) -detectoren zijn niet geschikt voor gebruik in gebieden die afhankelijk zijn van luchtreinigingseenheden voor ventilatie. Dit komt doordat filtratie-units verontreinigingen (zoals coronavirus) uit de lucht halen maar geen CO2.